علیرضا مفتخری مظاهری/ منتقد سینما

به گزارش شاینانیوز  فیلم “عطرآلود” ساخته هادی مقدم‌دوست در ژانر درام، اجتماعی، روانشناختی، (تا حدی عاشقانه). این فیلم در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر (سال ۱۴۰۱) به نمایش درآمد و هدی زین‌العابدین برای بازی در این فیلم (و فیلم “مسیر خاکستری”) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد. همچنین حسام محمودی برای بازی در این فیلم نامزد سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.  بازیگران این فیلم مصطفی زمانی، هدی زین‌العابدین، حسام محمودی، الهه حصاری، حامد کمیلی می باشند.

خلاصه داستان :

داستان فیلم درباره “علی” (با بازی مصطفی زمانی) است، عطرسازی که در دنیای بوها و رایحه‌ها زندگی می‌کند. او درگیر چالش‌هایی در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود می‌شود؛ چالش‌هایی که او را به سمت مواجهه با حقایقی تلخ و تصمیم‌گیری‌های دشوار سوق می‌دهند. در این مسیر، او با آدم‌های مختلفی از جمله زنی به نام “عاطفه” (با بازی هدی زین‌العابدین) روبرو می‌شود که هر کدام به نوعی بر زندگی او تأثیر می‌گذارند. فیلم به ارتباط پیچیده بین بو، خاطره، زندگی و مرگ می‌پردازد و تلاش شخصیت اصلی برای یافتن معنا در میان این چالش‌ها را به تصویر می‌کشد.

نکات مثبت (نقاط قوت):

1.  بازی بازیگران اصلی:
*   هدی زین‌العابدین: بازی او در نقش عاطفه، به حق شایسته سیمرغ بلورین بود. او توانسته لایه‌های مختلف شخصیت را به خوبی نمایش دهد؛ از زنی مستقل و قوی تا فردی با آسیب‌پذیری‌ها و درونیات پیچیده. بازی او طبیعی، تأثیرگذار و باورپذیر است.
*   مصطفی زمانی: او در نقش علی، کاراکتری درونی و تا حدی مرموز را به تصویر می‌کشد. زمانی توانسته سرگشتگی، درگیری‌های ذهنی و تلاش شخصیت برای بقا و معنایابی را به خوبی منتقل کند و بار اصلی فیلم را بر دوش بکشد.
*   حسام محمودی: حضور او در نقش مکمل، هرچند کوتاه اما بسیار مؤثر و به‌یادماندنی است. محمودی با بازی روان و طبیعی خود، لحظات کلیدی و انسانی را در فیلم خلق می‌کند. (توجه به این نکته که این فیلم از آخرین آثار اوست، تماشای آن را تلخ‌تر می‌کند).

2.  ایده محوری جذاب: پرداختن به دنیای عطر و بو به عنوان یک تم اصلی در فیلم، ایده نو و جذابی است. فیلم تلاش می‌کند از بو به عنوان نمادی برای خاطرات، احساسات، زمان و حتی هویت استفاده کند و این ارتباط را در طول داستان بسط دهد. این ایده پتانسیل خلق فضایی متفاوت و شاعرانه را دارد.

3.  فضاسازی و اتمسفر: فیلم در خلق اتمسفر خاص خود موفق است. دنیای عطرسازی و آزمایشگاه علی، فضایی متفاوت و بصری ایجاد می‌کند. مقدم‌دوست سعی کرده با استفاده از موسیقی، نورپردازی و تدوین، حس و حال درونی شخصیت‌ها و ارتباط آن‌ها با دنیای بوها را منتقل کند.

4.  کارگردانی هادی مقدم‌دوست: مقدم‌دوست کارگردانی است که به جزئیات، درونیات شخصیت‌ها و دیالوگ‌های فلسفی یا معناگرا اهمیت می‌دهد. در “عطرآلود” نیز این ویژگی‌ها مشهود است. او توانسته بازی‌های خوبی از بازیگرانش بگیرد و اتمسفر مورد نظرش را خلق کند.

نکات منفی (نقاط ضعف):

1.  ریتم کند و گاهی نامنظم: فیلم ریتم کندی دارد که برای برخی مخاطبان ممکن است خسته‌کننده باشد. در برخی بخش‌ها، روایت با افت و خیزهایی روبرو می‌شود و انسجام لازم را ندارد که باعث می‌شود داستان گاهی از دست تماشاگر خارج شود یا کشش خود را از دست بدهد.

2.  پرداخت نه چندان عمیق به ایده محوری: هرچند ایده استفاده از عطر و بو جذاب است، اما فیلم آنطور که باید و شاید به عمق این ایده نفوذ نمی‌کند یا نتوانسته آن را به طور کاملی در تار و پود داستان و شخصیت‌ها تنیده کند. گاهی به نظر می‌رسد این تم در سطح باقی مانده و به پتاسیل کامل خود نرسیده است.

3.  ابهام و عدم وضوح در برخی بخش‌های داستان: برخی تصمیمات شخصیت‌ها یا تحولات داستانی به اندازه کافی برای تماشاگر روشن و قابل درک نیستند. این ابهام گاهی به جای عمیق‌تر کردن فیلم، باعث سردرگمی می‌شود.

4.  دیالوگ‌ها: در حالی که دیالوگ‌های مقدم‌دوست گاهی حاوی نکات تأمل‌برانگیز هستند، در “عطرآلود” برخی از آن‌ها کمی تصنعی یا گل‌درشت به نظر می‌رسند و به خوبی در بستر طبیعی گفتگوها جای نمی‌گیرند.

5.  ضعف در پرداخت برخی گره‌های داستانی: برخی از گره‌ها یا مشکلات مطرح شده در فیلم، یا به سرعت و سطحی حل می‌شوند یا بدون نتیجه‌گیری مشخصی رها می‌شوند که باعث می‌شود فیلم در بخش‌هایی، حس عدم قاطعیت در روایت داشته باشد.

جمع‌بندی:

“عطرآلود” فیلمی با ایده‌ای جذاب و بازی‌های درخشان، به خصوص از سوی هدی زین‌العابدین است. هادی مقدم‌دوست تلاش کرده تا با تمرکز بر اتمسفر و درونیات شخصیت‌ها، داستانی درباره مواجهه با چالش‌های زندگی و جستجوی معنا روایت کند. بازی‌های خوب بازیگران اصلی نقطه قوت فیلم است و توانسته تا حد زیادی ضعف‌های روایی و ریتم کند فیلم را پوشش دهد.

با این حال، فیلم در پرداخت کامل به ایده محوری خود و حفظ ریتم و انسجام روایی در تمام طول اثر، چندان موفق نیست. ابهامات و عدم وضوح در برخی بخش‌ها و گاهی تصنعی بودن دیالوگ‌ها از نقاط ضعف فیلم محسوب می‌شوند.

اگر به سینمای شخصیت‌محور، درام‌های آرام و آثاری که سعی در پرداختن به مفاهیم عمیق‌تر (هرچند گاهی با ابهام) دارند علاقه دارید و از تماشای بازی‌های خوب لذت می‌برید، “عطرآلود” می‌تواند فیلمی قابل تأمل برای شما باشد. اما اگر به دنبال فیلمی با ریتم تند، داستان پرکشش و گره‌گشایی‌های واضح هستید، ممکن است این فیلم انتظارات شما را برآورده نکند. در مجموع، “عطرآلود” فیلمی است که نقاط قوت قابل توجهی دارد اما از ضعف‌هایی در فیلمنامه و ریتم رنج می‌برد.